ARCHISAMPLES - Blogda neler var acaba?

27.12.2009

1.12.2009

Liquid battery



Eco Factor: Liquid battery to be developed to store excess renewable energy.

Back in March MIT announced the development of a liquid battery, which was fashioned using liquid metals and a liquid electrolyte between them. The battery was touted to be developed for mobile applications such as portable electronic devices and automobiles.

After gathering some major funding from ARAP-E (Advanced Research Projects Agency, Energy), the inventor now believes that instead of powering small systems, the battery can be made large enough to store excess renewable energy.

The inventor believes that the battery will be made at a size never been seen before and will enable round-the-clock power from wind and solar power stations, thereby increasing the stability of the grid. Since solar generators only work during the day and wind is stronger at night, the battery will be used to store excess energy and power the grid during downtime.

15.11.2009

Atatürk Arboretumu

İstanbul'da dünyanın hemen hemen bütün ağaç çeşitlerini bir arada görebileceğiniz bir park var: Atatürk Arboretumu. Belgrad Ormanı içinde yer alan bu park, sonbaharda ayrı güzel, kışın ayrı.

Hele hele bir de yağmurdan sonra güneş kendini göstermişse, binbir yaprağın süslediği göleti görmeniz lazım. Tıpkı kartpostallardaki gibi... Kentin stresinden kurtulup romantik bir sonbahar gezisi yapmak isteyenler için ağaç müzesi birebir.

''Şu anda canlı bitki müzesindesiniz. Burası sadece basit bir park değil, otsu ve odunsu bitkilerin toplandığı yaşayan bir koleksiyondur." uyarısını okuduktan sonra dalıyoruz içeriye. Bu özel alana girerken ilk köpekler karşılıyor bizi; uysal ve cana yakın köpekler... Belgrad Ormanı'nda bulunan fakat ormanın diğer yerlerine hiç benzemeyen bu ağaçlıkta dünyanın uzak uçlarından gelmiş binbir çeşit ağaca rastlıyoruz. Göl çevresi gezisi sırasında kökleri Kuzey Amerika'dan Çin'e, Japonya'dan Yugoslavya'ya, Meksika'dan Guatemala'ya kadar uzanan bir sürü ağaçla karşılaşmak şaşırtmamalı ziyaretçileri; çünkü burası canlı bir ağaç müzesi. Ya da bilimsel adıyla ifade edersek Arboretum.

14.11.2009

new way to touch your data....

http://link.brightcove.com/services/player/bcpid713271701?bclid=713073346&bctid=709364416

woooowwww.... sketch in 3d

ILoveSketch from Seok-Hyung Bae on Vimeo.

13.11.2009

zeh

Zero Energy Housing

Summary Phase I:
As part of the ongoing zero-energy housing research at the Geiger Research Institute, the main goal of Phase I is to introduce the primary strategies, and provide links to general guidelines and key principles that can be applied to a wide variety of house designs. Phase II will provide a finished house design that incorporates these concepts.

Zero-energy Housing Strategies:
1. Build small
2. Efficient use of space
3. Low-embodied energy building materials (primarily locally available, natural materials)
4. Superinsulation
5. Balance of mass and insulation
6. Multiple use features (serve more than one purpose)
7. Lifestyle change of inhabitants
8. Maximum solar design
9. Appropriate technology
10. Energy-efficient appliances and fixtures
11. Energy and resource-efficient shape
12. Safe and healthy design

Resources:
Strawbale construction: www.grisb.org/publications/pub21.doc

Strawbale construction comes of age: www.grisb.org/publications/pub23.pdf

Strawbale FAQ: http://strawbuilding.org/sb/faq.html

Embedded energy in strawbale housing: www.grisb.org/publications/pub27.doc

Potential savings from alternative building methods: www.grisb.org/publications/pub9.doc

Traditional building: Shelter Sketchbook by John Taylor

Vernacular architecture: Built by Hand by Bill and Athena Steen, and Eiko Komats

Energy-efficiency upgrades: www.grisb.org/publications/pub4.doc

Shallow frost-protected foundations: www.grisb.org/publications/pub26.pdf

Earthbag construction: www.greenhomebuilding.com/earthbag.htm

Small diameter wood: www.grisb.org/publications/pub2.htm

Rice hulls for ceiling insulation: www.thelaststraw.org/backissues/articles/Rice%20Hull%20House.pdf

Earth-cooled pantry: coming soon

Tractor cob: www.grisb.org/publications/pub22.htm

Tamped earth floors: www.grisb.org/publications/pub11.htm

Earthen plaster: www.thelaststraw.org/bonus-articles/earthplaster.html

Solar water heaters: Fireball lightweight solar collectors

Solar heating: Directions on how to build your own solar heating panel

Solar wall ovens: http://solarcooking.org/walloven.htm

Passive solar design: www.nesea.org/buildings/passive.html, www.consumerenergycenter.org/homeandwork/homes/construction/solardesign.html, www.nmsea.org/Passive_Solar/Passive_Solar_Design.htm, www.eere.energy.gov/consumerinfo/factsheets/passive_solar.html

Small-scale wind generators: www.absak.com/basic/wind-power.html, www.eere.energy.gov/consumerinfo/reading_resources/vi3.html

Improved Cookstoves – CD on cookstoves, ovens and rocket stoves http://store.yahoo.com/dirtcheapbuilderbooks/cdstovrost.html

Rocket Stoves: www.dirtcheapbuilder.com/rostforcobbu.html

tree house without tree




TreeHugger previously showed some of the work of French designers Dans mon Arbre; Industrial designer Benoit Fray worked with them on this project we didn't see in their portfolio. Ecofriend calls it "a sustainable treehouse made from locally sourced wood."Different elements are connected by bridges (these appear to be a platform and a stair)



It is supposed to have "all the necessary elements for the comfortable life: shower, kitchen, toilet" but I don't see where the plumbing goes. More at Benoît FRAY at Coroflot, and ecofriend.

brad pitt makes green things




The Float House, designed by Morphosis Architects, is the latest design to be built by Brad Pitt's Make It Right Foundation, which is helping families rebuild eco-friendly homes in the Lower Ninth Ward in New Orleans. Photo courtesy of Morphosis Architects.

It's like you're Noah and your house is an arc where people can take refuge from flood waters. Sound crazy? Think again.

Brad Pitt's Make it Right Foundation unveiled the first Float House on Wednesday. The home, designed by Morphosis Architects, basically turns into a giant raft in the event of flooding, rising up on guide posts that keep it from floating away. To say that this design floats my boat is an understatement; but there is one thing about it that my eco-heart can't love: The chassis that allows it to float has a polystyrene core.

Polystyrene is Eco-Friendly?
According to an NPR interview with the designer, the polystyrene core is covered by glass-reinforced concrete, but it's unclear whether the polystyrene is completely contained, and if it isn't, there is the risk of off-gassing in the home--not great for the home-owners. And what happens if the concrete coating cracks?

Polystyrene production also requires many harmful chemicals, including benzene, a known carcinogen and potent volatile organic compound, so it's not exactly a fantastically green or healthy option.

Benefits of a Floating Home
While it may not be the greenest option, there are some important benefits to this design.

If the area floods, the home will float upward, up to 12 feet, while a pair of guideposts keep the home from floating away. In addition to creating a safe environment, the design prevents water damage and a whole lot of waste. (For anyone who is worried about gas leaks and live electrical wires, there's a break-off system to eliminate those risks, and the home can run on battery power for three days.)

While the other Make It Right homes are built up off the ground to keep people safe in future floods, this home sits just one meter off the ground. The design eliminates the long flight of stairs up to the entrance, which can be difficult for the elderly and disabled persons. Another benefit of the low-to-the-ground design is it helps bring back the street-level porches that were such an integral part of the Lower 9th Ward community, design director Thom Mayne told NPR:

How do you keep the sense of community and the continuity of the neighborhood, and at the same time deal with this very extreme condition of the flooding? ... The vertical solution seemed to us one way to solve it, but we thought we had a more interesting way, that we could keep the house on the ground.

The other great thing about this home is the building costs are quite low, so it's a great option as low-income housing in flood-prone areas.

A Mostly Eco-Friendly Design that Saves Lives
I'm still more of a fan of the homes on stilts, but for families that include people who can't manage stairs, this is a great option that is still more eco-friendly than most homes (and it's certainly greener than building another home again after another major flood). But most importantly, it will save lives, says Mayne:

...it's thought of as a seatbelt; I mean hopefully it never gets used, but when it gets used, it's important.

http://www.treehugger.com


Preston at Jetson Green shows us the coolest little project that I have seen in a long time. It's affordable housing for working people in the San Juan Islands, some of the most expensive real estate in the country, built by the Lopez Community Land Trust and designed by Mithun.

Green Net-Zero Energy Housing by Mithun Shows How It's Done
The site plan includes shared garden space, "rain gardens", and "bioswales"

The Net-zero energy is accomplished through careful design to capture passive solar heat, straw bale walls (usually around R-40) and an impressive 33.8 kilowatt array of solar photovoltaics.

28.10.2009

Konteyner Restaurant




Konteyner restoran



Tasarımcı Daniel Noiseux tarafından geliştirilen bir konsept. Kısaca gemi konteynerlerinin restorana dönüştürülmesi olarak tarif edebiliriz. 28 kişilik oturma kapasiteli, 3-4 çalışanın çalışabildiği, konteynerin üzerinde yer alan güneş panelleri vasıtasıyla elektrik ihtiyacının karşılandığı (bu sayede her yerde satış yapılabilir) konteyner restoran. Hazır edilmesi videodan da izlediğiniz gibi bir buçuk dakika sürüyor. Farklı, yeni, dikkat çeken bir iş modeli.

26.10.2009

Mimarlık Bölümü Yeni Zorunlu Dersler & Açılımları:

Günümüzde gelişen olumsuz ekonomik şartlar ve mesleki dünyanın karşı konulmaz dönüşümü neticesinde mimar adaylarının gelecekteki potansiyel mağduriyetlerini engellemek amacıyla mimarlık fakültelerine bir takım yeni zorunlu dersler teklif edilmiştir. Bu dersler:

Mimari Tasarıma Giriş:

Öğrencinin mesleki sorumluluklarını anlayarak tasarım ufkunun deneysel yöntemlerle genişletilmesi. Yerli, yabancı dergi ve kitaplar üzerinden önceden tasarlanmış olan projelerin geleneksel ve dijital yöntemlerle suretlendirilmesi üzerine ilk çalışmaların yapılması. Tasarımda seçicilik vasfının öğrenciye kazandırılması.

Mimari Proje 1-2

Mimari tasarımın ilk kez arazi ile beraber değerlendirilmesi. Buna göre dergilerden ve kitaplardan seçilen doğru projelerin araziye adaptasyonunun sağlanması. Doğru araziye doğru proje…

Mimari Anlatım Teknikleri 01

Mimarın müşteri ile olan ilk ve en önemli ilişkisindeki hitabet kabiliyetinin geliştirilmesi. Bu derste “çok konuşan çok bilir.”sloganından hareketle öğrenci bir demagog olma yolunda ilk adımı atacaktır.

Mimari Anlatım Teknikleri 02 “Söyleme Giriş”

Mimar, kendi varlığı adına bir söyleme ihtiyaç duyar. Bu söylemin desteklenmesi için özellikle eskimiş anglo-sakson yazınının ve 20.yy Avrupa felsefesinin çok iyi kavranmış olması gerekmektedir. (Nietzche, Heidegger, Wittgenstein, Foucault, Derrida vb.) Bir mimar bu bilinç düzeyinde gezmelidir. Sıkıştığı zaman “Konuşamayacağımız konular hakkında konuşamayız.” diyebilmelidir.

Şantiye Organizasyonu

Şantiye içerisinde farklı disiplinlerin kafalarına göre hareket etmesi sayesinde oluşan kaotik yapının giderilmesi adına mimarın yapması gerekenler.

Proje Teklif Yöntemleri

Kar amacı güderek çalışmak isteyen mimarlar için çok önemli olan mimari hizmet teklifi sunma yöntemlerinin öğrenciye aktarılması.

Sosyal Statü Teknikleri

Mimarlık mesleğinin maddi olanakları yüksek olan kesime hitap etmesi nedeniyle mimarın bu statüde kendine yer edinebilmesi adına uygulayabileceği sosyalleşme teknikleri.

Müşteri İlişkileri 01-02

Günümüzde mimar ve işveren arasındaki ilişkilerin sürekli bir dalgalanma yaşadığı görülmektedir. Farklı proje aşamalarında müşteri ile ilişkinin stabil olarak sürdürülebilmesi için psikolojik tekniklerin öğrenciye verilmesi, egonun alınması.

Belediye Müzakere Yöntemleri

Bir kısım belediye çalışanları ile ilişkiler cephesinde, hayatın gerçeklerinin öğrenciye uygulamalı olarak sunulması.

İmar Yönetmeliği Okuma Sanatı

İmar yönetmeliklerinde her zaman varolan açıkların kullanılarak proje üzerinden müşteriye avantaj sağlanması.

Ofis Ekonomisi

İleride ofis açıp patron olma hayaline kapılan öğrenciler için “oda aidatı”, “vergi”, “ofis masrafı”, “zorunlu ortak devlet” gibi başlıkların açıklanması.

Tahsilat 01-02

Proje bedelinin ödenmesinin uzun süreçlere yayılmasını ya da unutulmasını engellemek amacıyla tahsilat tekniklerinin sunumu. Ülkemizde mimari projeler tamamlandıktan sonra işverenlerde sıklıkla kısa süreli hafıza kaybı ya da amnezi gibi problemler görülmektedir. Hatta bazı örneklerde işverenlerin bu rahatsızlıkları o kadar ileri boyutlara taşınmıştır ki telefonlarını bile açmayı unuttuklarına şahit olunmuştur. Bu talihsiz durumların yaşanmaması için mimarın alması gereken önlemlerin sunulması.

İleri Tahsilat 01-02

Ateşli silahlar ve uzakdoğu sporları.

http://www.guggenheim.org

FINALIST
CBS - CORK BLOCK SHELTER
Designed by David Mares
From: Setúbal, Portugal
Shelter location: Portugal
Date accepted: August 18, 2009

CBS is located at Vale dos Barris. It was designed to be an ecological and living block. In a microclimate that ranges from the dry heat to damp cold, the application of cork is a good way of thermally isolating the shelter and also providing acoustic insulation for study/sleep. The dynamic facade gives visual interaction when in living-studying mode; in rest-sleep mode it closes to provide privacy for its occupant.



dünyanın ilk tezat eko-şehri


Birleşik Arap Emirlikleri, Abu Dabi'de 'Masdar' adıyla dünyanın ilk eko-şehrini inşa ediyor.

Abu Dabi, son zamanlarda 'Masdar' adı verilen eko-şehriyle adından söz ettiriyor. Aslında Abu Dabi, verimli toprağı ve temiz su kaynakları olmayan, çorak ve sert çölün üzerine kurulmuş, bunaltıcı sıcakların tüm yıl boyunca devam ettiği bir şehir. Tüm bu olumsuz koşullara rağmen şu anki dünya petrol rezervlerinin yüzde sekizlik bir kısmına sahip olması, Abu Dabi'yi görece yaşanılabilir kılıyor. Ama yukarıda sayılan tüm bu çetin iklimsel şartları aşmak için kullanılan yöntemler, Abu Dabi'yi kişi başına yapılan petrol tüketimi listesinde birinci sıraya çıkarıyor. Bu tüketimin başlıca sebepleri kullanılan araçlar, havalandırma sistemleri ve denizden temiziçilebilir su elde etmek için yapılan 'tuzdan arındırma' işlemleri. Dünyanın ilk ekoşehrini Abu Dabi'de inşa etmenin, bazı simgesel sebepleri de var. Örneğin Masdar, Birleşik Arap Emirlikleri'nin petrol tükense bile sağlamlaştırmak istedikleri 'enerji şehri' vizyonunu temsil ediyor. Bir diğer sebebi ise proje sorumlusu İngiliz mimari şirketi Foster&Partners'ın temsilcisi Gerard Evenden şöyle açıklıyor: "Eğer bu projeyi Abu Dabi'de hayata geçirebilirsek, dünyanın her yerinde başarılı olabileceğimizi de anlarız." Masdar, 22 milyar dolar bütçesiyle, Çin'in 'Dongstan' projesini askıya almasından sonra şimdilik üzerinde çalışılan tek ekoşehir planı. Altı kilometrekarelik bir alana yayılması planlanan şehir, 50 bin kişiye ev sahipliği yapacak. Proje hayata geçtiğinde, dünyanın karbon salınımı yapmayan, güneş ve rüzgârdan faydalanarak kendi enerjisini üretebilen tek şehri olacağı gibi, ürettiği enerjiyi ihraç etme kapasitesine de sahip olacak. Şehrin tamamı en fazla beş katlı binalardan oluşuyor. Uzun ve geniş yolların tercih edilmeyeceği şehir, kısa ve dar caddelere ayrılarak rüzgârın serinlik getirmesine olanak sağlayacak. Ayrıca, ulaşımın kişisel araçlarla yapıldığı bu kültürde bir yenilik olarak Masdar'ın tüm sokakları araçlara kapalı olacak. Tüm bu devrim niteliğindeki fikre karşın Masdar'da bazı çelişkiler söz konusu. Bunların ilki, bütün yolların araçsız projelendirilmesine rağmen toplu taşımacılığın seçenek dahiline alınmaması. Masdar taşımacılığı yer altından bile olsa 'kişisel' yapılandırılacak. İkinci çelişki ise şehir planının, bu kadar yenilikçi düzene rağmen geleneksel modele göre yapılması.

11.09.2009

wood house http://www.worldarchitecture.org






In an effort to better educate those less familiar with concepts of sustainable living and being able to co-exist with our natural environment, this project expands upon techniques of passive solar housing by utilizing local resources and investigating methods of operability . Inspired by its’ natural habitat while simultaneously consistent with techniques in passive solar design, the project takes advantage of immediate local resources to sustain itself by using the sun’s energy for heating and cooling living spaces and collecting abundant, discarded materials as a way of re-thinking how the building is constructed. The design is perceived as a composition of recyclable materials such as salvaged steel from local industrial zones, timbers, aggregates from quarries and slag. The housing structure is intended to be assembled as a series of prototypical, pre-fabricated components minimizing cost, labor and site impact. In highlighting the use of materials, the design becomes a representation of sustainable re-use principles. Equally relevant to the project’s conceptualization of meshing with its’ natural environment are the dynamics of operable building components. Although many passive systems often do not implement moving parts, the design seeks to investigate means of operability and layers allowing it to open up to natural breezes and sunlight or close itself off from harsh weather, winds or western sun. The building tectonics are seen as an exploration of possibilities in ventilation and natural day-lighting that come with breezeways, operable walls and clerestories. A series of pre-fabricated façade and roof panels are used and are independently operable to maximize interior comfort. The majority of window glazing utilizes south and east facing sun to collect and distribute heat by means of the design’s thermal masses, which are centralized as the floor slabs and circulation core. The ground level serves as the main entry plaza below the interior living spaces. By elevating the primary living/dining/sleeping zones, the functional spaces are doubled without doubling the resources, site impact is minimized and contextual views are enhanced. The roof incorporates an accessible green roof system used for both cooling purposes within the house and outdoor recreation.

22.08.2009

ormanda ofis olur mu?





12.08.2009

gökdelen sendromu

Yazan: Çelik Erengezgin Tarih: 22 Temmuz 2009
Önce Amerika
Sahip olduğu uçsuz bucaksız topraklara rağmen 1950 öncesinde Amerika'da, göğe doğru yükselme eğilimi fena halde belirginleşmeye başladı. Sonunda, kentlerin boğazını sıkıp, insanları "tek çare gökdelen!" noktasına getiren yanlış kentleşme politikası maalesef biz dahil birçok ülkenin kanına giren bir virüs yarattı.

Kent içinde kalan arsalarda yükselebildiğince yükselmek, nerede ise medeniyet ölçeği haline geldi. Ellilerde Amerikalılar, hatayı fark etmişlerdi. Ama başta New York olmak üzere büyük kentlerde iş işten geçmişti artık. "Suburb" denilen banliyö mantığı ile, yerleşimin kent dışına taşınması, yayılması ve Amerika'nın kuruluş yıllarına öykünen az katlı yaşama dönüşmesi projesine, yapılan büyük yanlışın telafisi için can simidi gibi sarıldılar. Ve sonunda, "Amerikan konutu dediğin en çok iki katlı ve bahçeli, üstelik ahşap olur" tanımı yaygın hale geldi günümüzde. Nitekim Amerika'daki konutların %90'ının, deprem bölgesi Kaliforniya'da ise %99'unun bu tanıma uygun ve ahşap olduğu bilinmektedir.

Amerika'da, çok özel, çok nadir, çok katlı ve lüks abidesi yapılar dışında gökdelenvari konutlarda oturanlar, düşük gelir grubunun çaresizleridir artık. Onlar için bile bu yaşamın sosyal sorunlar yarattığı, yüksek binalarda suç oranının arttığı tespit edilmiş, tekrar az katlı klasik mahalle yapısında yerleşimlere dönüş programları başlatılmıştır. Bunun dışında, görgüsü sorgulanır fakat parasının hesabı sorgulanmazların da tercihi değildir Amerika'da çok katlı konut.

Yani bu manzara ve gelinen sonuç en az 100 yıllık bir deneyimin ürünüdür o ülkede. Bu yorumun, Amerika 2050'yi planlayan ünlü bir kentsel tasarım bürosu ile paylaşıldığını da eklemeliyim.

Sonra Türkiye
Meşhur bir sözümüz vardır bizim: "Amerika'yı yeniden keşfetmek!" Deyiş bana pek sevimli gelmese de, galiba bu kez hakkını vermek gerekecek. İleride ağır bir fatura ödememek için şimdiden düşünmeye başlamalıyız katları azaltmayı, yaşamı kolaylaştırmayı. Elbette sadece birileri dedi diye değil, deprem risklerini ve
diğer yaşamsal riskleri azaltmak için yapmalıyız bunu.

"Yahu çok yayılırsak, hizmet nasıl gidecek oralara?" diyenlere, tıklım tıklım kent içi
yaşamda, örneğin İstanbul'un bazı zaman dilimlerinde üç dört saati bulan kent içi ulaşımda harcanan zamanı ve harcanan enerjinin bedelini hesap etmelerini öneririm. Zamanın bedeli için de herkes kendi günlük kazancını mesai saatlerine bölsün ve yolda kaybettiği zaman ile çarpsın lütfen.

Bu basit formülü, hiç alışkın olmadığımız zamanın değerini hesapta çok zorlandığımız için, örnek olarak sundum.

Sağlık, güvenlik, itfaiye gibi kentsel kanallar tıkandığı için sunulamayan her türlü aksayan hizmet maliyetinin yanında, aşırı yerleşim yoğunluğu yüzünden iflas eden altyapı hizmetlerinin sosyal ve çevresel faturasını da hesaba katmak gerekecek.

Şehir dışı 50'inci kilometreden, yarım saatte kente ulaşmak mümkün iken, 5 km'yi bir saatte gidemediğimiz güzergahları hatırlamanızı da ayrıca öneririm.

Bir Kaçış ya da Kurtuluş Öyküsü
Tam burada, özelimden bir aktarım yapmama izin veriniz. 30 yıl önce ailece İstanbul'dan adeta canımızı kurtarmak için kaçıp, Bursa'nın bir köyüne yerleşmemizin %50 nedeni, iş hay huyu ile bir gün içinde ortalama 300 km yapar hale gelmem ve bu sırada hayatımın da tam yarısının yolda geçiyor olması idi. Mimardım üstelik, dolmuş şoförü değil.

Hani yaşadım da oradan biliyorum. Elbette bu sıkıntıyı bire bir çeken, ama olanları da "hayatın kaçınılmaz kaderi" kabul edip sineye çeken milyonlarca vatandaşın neden sesi çıkmamakta ya da çıkabilen seslere kulaklar tıkanmaktadır bilinmez.

"Kaçabilen köye kaçsın!" demiyorum elbette. İki el yerine iki pençemiz olmadığına göre tırmanmak için yaratılmadığımız aşikar. Mümkün olduğunca yere yakın, ayağı toprağa basabilen bir yaşamı niçin talep etmiyoruz diyorum sadece. Gökleri delmek bize ne kazandıracak ya da neler kaybettirecek, bir sorgulayalım diyorum.

Gökdelen Demek Ne Demek?
Burada "Gökdelen dediğin nedir ki?" sorusu akla gelecektir. Yorum muhtelif. Gök dediğin birinci katta bile delinmeye başlar bana sorarsanız. Ama galiba otuzuncu katta travma yaratmaya başlar ki, genellikle 100 m'den sonrakilere münasip görülen bir tanımlama olmuştur bu sözcük. 1963'de biten, Ankara Kızılay meydanındaki 21 katlı 87 m'lik iş merkezine bile "ilk gökdelenimiz" demek bizleri çok mutlu etmişti. Bu heves, içimizde bir ukde kalmışçasına devam edip gidiyor.

Dünyada ise 200 m, nerede ise alt sınırdır ve 500 m bile artık aşılmıştır. Şimdilik bu tanıma uyan 300 gökdelen ismi saymak mümkün.

Gün boyu değil, sadece belirli mesai saatlerinde kullanılan iş merkezlerinin, devlet dairelerinin ve otellerin; kendi içlerindeki ulaşım, iletişim zorunluluğu dikkate alındığında tek bir çekirdek etrafında mimari çözüm aramasını bir noktaya kadar anlamak mümkün. Hani firmanın ya da kamusal kuruluşun ilk derdi kent içinde olmaksa, parası da ancak bulduğu yere yetti ise, işlenen cinayete "taammüden" yerine "nefsi müdafaa" demek hafifletici olabilir.

Türkiye'de, 80 m ile 220 m arasında 120'yi aşkın gökdelene sahip olmakla ne kadar övünsek azdır. Allah'tan çoğu iş merkezi ve otel. Ama konut kılığına girmiş olanlar hiç de azımsanacak gibi değil ve bence üzücüdür ki son sürat çoğalıyorlar. Yakında gökdelen diye anılan yapılarımızın çoğuna "artık konut" diyeceğiz. Bu artışın topluma ne kazandıracağını gerçekten merak ediyorum.

Asansör ve Rampa
Evlerden uzak olsun, örneğin bir hasta düşünün. Yatağa mahkum. Damardan besleniyor. Yani serumsuz yaşama şansı yok. Şimdi de bir ev düşünün 28.katta. Hayata üç asansör, iki merdiven ile bağlı. Bu araçlar, o katlarda oturanlar için serum hortumudur artık. Kopartmaya görün. Allah korusun bir kalıcı arıza ya da beklenmedik bir patlama ile devre dışı kalan asansörler, sağlıklı yaşamdan kopartacaktır sizi.

Asansörün bakım için bile bir gün çalışmaması, "kriz geçirsem beni hastaneye yetiştiremezler" korkusu doğuracaktır. Gökdelenimsi binaların sadece sağlıklı insanlar için yapıldığını söylemek mümkün. Çoğunda, bir sedyenin sığması gerektiği hiçbir zaman düşünülmeyen asansörleri yüzünden bu yapıların, hastalanmanız halinde sizi gözden çıkardığını söylemek mümkün. Allah geçinden versin birisinin ölmesi halinde ise, o ismi nahoş tahta sandık asansöre hiç mi hiç sığmayacağından, bin bir zorlukla merdivenlerden ve baş aşağı indirilmesi mukadderdir.

Bu koşulların, engelli vatandaşlar için yaratacağı eziyetleri sıralamaya sanırım gerek yoktur. O koca binaların nedense bir türlü düz ayak olmayan ya da uygun bir giriş rampası bulunmayan giriş kapılarından başlayan engelli çilesi ise sadece gökdelenlere değil, maalesef gökdelen yavrularına da yani tüm apartmanlara da ait olan genel bir tasarım ayıbıdır.

Beni mahcup etmek için, "al sana rampa!" dercesine, merdivenin yanı başında ve aynı eğimde yapılan, engellilerle adeta alay eden rampa bozmaları için ise bir teklifim var. Onu tasarlayan mimara ya da imal eden yapımcıya şöyle bir ceza verelim: Her gün on kere o rampaya tırmanmaya çalışsın ve çıkmayı başarırsa bu kez yuvarlanmadan aşağı inmeye gayret etsin. Düşer de bir yerine bir şey olursa ki kaçınılmaz, ömür boyu bu hatayı tekrarlamaz bence.

Biraz haince mi oldu? Peki düşen ya da yuvarlanan bir engelli, bir çocuk veya bir yaşlı insan olunca, bu da üstelik planlı bir hainlik olmuyor mu?

Asansör denen şeyin mantığı sıfır seviyesinden aldığı yükü istenen kota kademesiz olarak taşımakta yatar. Mimari projede uygun yer bulmayı bir türlü beceremeyip de dahiyane bir buluş gibi, ara sahanlığa açılan asansör yaparak, eziyeti her kata taşıyan meslektaşlarıma ve zamanında bu dehşet yanlışın yanlışlığını öğretemeyen akademisyenlere tebriklerimi sunuyorum.

Bence yine interaktif eğitim yöntemini kullanıp, yaptıkları binanın en tepesinde on yıl oturtma cezası da verebiliriz mesela tasarımcı ve yapımcılarına!

Bu Bir Toplumsal Talep mi?
Yapımı, işletmesi, bakımı, yaşamı sorun olan bu yapıları biz mi talep etmekteyiz yoksa anlı şanlı müteahhitlere verilen aşırı emsallerin vahşi cazibesi mi bizi bu noktaya getiriyor? "Bu kadar kat anca kurtarır sermayeyi" anlayışı ile insanlara satılan şey, artık yaşamsal bir mutluluk değil sadece bir anahtardan ibarettir.

Her zaman sorduğum bir soru var: 19 ya da 29'uncu katta oturup da, "Allaha yaklaştım çok şükür. Kuşlara bile tepeden bakıyorum artık. Çok mutluyum. Çoluk çocuk çok huzurluyuz" diyen bir Allah'ın kuluna şahit oldunuz mu? Hiç sanmıyorum. Böyle bir yapıda yaşamaya kendini mecbur hisseden bir ailenin, dördüncü kat boş iken yirmi dördüncü katı tercih ettiğini duydunuz mu? Onu da sanmıyorum. Bir anket yapılsa, en çok kaçıncı katta oturmak isterdiniz dense, sekizinci kattan sonraki tercihlerin %5'i geçmeyeceği kehanetinde bulunuyorum. Hodri meydan! Çıkan sonuca katlanmayı göze alıyorsak yapalım yaygın bir anket.

Şahsen yaptığım yüzlerce sorgulamanın dışında, benim birkaç ipucum daha var: 2003 yılında kaleme aldığım "Bir Ülke Nasıl Yenilenir" başlıklı makalemde şunları yazmıştım:

"200 yıllık apartman kültürüne sahip Fransa'da 1963 yılında yapılan bir kamuoyu araştırmasında halkın %68'inin tek katlı evde oturmak istediğinin anlaşıldığını ve o tarihten beri iskan politikasının en çok iki katlı konutlar yönünde değiştirildiğini biliyor muyuz?"

Devlet Planlama Teşkilatı tarafından 1992 yılında Marmara Üniversitesine yaptırılan ankette 60.000 denek ile yapılan görüşme sonucunda Türk halkının %96'sının tek veya iki katlı evde oturmak istediğinin anlaşıldığını biliyor muyuz?

Peki bu nasıl bir hizmet anlayışıdır. Halka rağmen halk için mi?

Arsa Olsa Dükkan Senin!
Sizce yer mi yok? Demirel'in dediği gibi "Arsa vardı da biz mi içtik?" Vardı ve daima var olacak sevgili dostlar. Rahmetli Turgut Cansever hocamız ile birlikte yaptığımız bir hesaba göre, ortalama büyüklükte bir karayolları haritasında yarım santim kalınlığında, yani 10 km kadar, doğudan batıya 1.500 km uzanan bir kırmızı çizgi düşleyin. İşte o çizginin içinde, tüm nüfusu ortalama iki katlı evlerde iskan etmek mümkünmüş meğerse. Bu hesap, 70 milyon için adam başı 214 m2 alan demektir.

Türkiye'nin toplam alanının yaklaşık 800.000 km2 olduğunu, Devletin elinde; tarımsal, dağlık bataklık ve elverişsiz alanlar dışında ortalama 400.000 km2 arazi olduğunu bilmekteyiz. Sosyal donatılar, yollar ve yeşil alanlar dahil, kişi başına 200 m2 hesabı ile, 70 milyon nüfus için sadece 14 milyon dönüm, yani 14.000 km2 arazi gerekmektedir. Bu alan ise ülke yüzölçümünün sadece %1,75‘idir.

Ama olur mu? Arsanın değerini yükseltecek olan "emsal" denilen enstrüman belediyelerin ve müteahhitlerin elinden alınırsa, en tatlı karların elde edildiği çok katlı yapılardan ve değeri uzaya yükselen arsaların yarattığı en kolay zenginlikten kim vazgeçecek ki?

Yükseldikçe tabanda yeşil alan kazandığını düşünmek muhteşem bir bahane ve yanılgıdır. Yükselmesek de, var olan yeşil alanı kullanmaktaki beceriksizliğimizin itirafıdır bu. Mahalle aralarına serpiştirilmiş, "beton saksıda, asfalt korumasında doğa!" manzarasındaki parselleri yeşil alan sanan kent plancıları var. Üç yüksek binanın yarattığı zemin alanını çimlendirip tepeden bakınca bir natürmort tablo yaratmanın, aşağı inince de "çimlere basmayın!" levhası ile karşılaşmanın kentsel yeşile ne kazandırdığı ise apayrı bir sorgulama.

Kentsel yoğunlukları arttırıp, "Şu kadar insan şu kadar alanda iskan edilecek," diyerek adam başı yeşili, sebebi kendinizden menkul oranlara kitlerseniz, yanlış üzerine inşa edilen yanlış olarak sanki yükselmek, yeşili kurtarıyormuş gibi gözükür. Ve maalesef bu anlayış, dünya genelinde yaygın bir yanlıştır.

20'inci katın penceresinden bakıp, hangi ağaç kendisinin, kaç metrekare çim alanı ailesinin sanmaktadır acaba o dairenin sahibi? Dalından bir şeyler koparamadığı ağacın, dibine su veremediği çiçeğin ona ait olduğuna nasıl inandıracaksınız acaba? Tapusunu vererek mi?

Yeşil alan, sanal olarak adam başı bölüşülen bir halı saha değil, bir metrekare de olsa sahip çıkılabilen ve aidiyetimizi hissedebildiğimiz yani benimsenebilen doğa parçasıdır. Sonradan olma bir köylü olarak, hani bu duyguyu kent soylular pek bilmezler diyeceğim...

Tünel Kalıp Ne Getirir Ne Götürür?
Betonarme çok katlı yapılarda, tünel-kayar kalıp sistemi dediğimiz, özel önlemlerle nerede ise bir günde bir katın kabası bitirilebilen inşaatlar, bu gökdelenimsi uygulamaların da nerede ise olmazsa olmazıdır artık. Yani yanlış iskan politikası, sakıncaları saymakla bitmez bir sistemi bize dayatmıştır artık.

Ne sakıncası mı var? Isı ve ses izolasyon kabiliyeti nerede ise sıfır olan, komşunun banyosunda okuduğu türkünün yatak odanızdan dinlendiği beton duvarların, mantolama denilen ve çoğunlukla buhar geçirmeyen malzemelerden bir dış kılıfa ihtiyacı vardır.

Bir kılıftan ne çıkar diyeceksiniz. Üstelik enerji tasarrufu sağlıyor! Hemen söyleyeyim. Kuru temizlemeye verdiğiniz ceketinizi bir naylon kılıf içinde geri alırsınız. Şimdi benim hatırım için askının çıktığı deliği, başınız geçecek kadar genişletin ve o naylonu elbise gibi üstünüze giyin. Tabii yine hatırım için yatana kadar da çıkartmayın. O günün sonunda ne hale gelirseniz, şunu bilin ki içinde oturduğunuz binanız da sizinle birlikte en az on yıl sonra o hale gelecektir...

Yüreğiniz mi daraldı? Keşke hepsi bu kadar olsa. Bir katta sekiz daire, sekizi de ayrı yöne bakan uygulamalara da bayılıyorum. Bir çok katlı sitede, kazara kuzeye bakan bir dairede oturup da kışın donduklarını söyleyen birine, "Deli misiniz, taşınsanıza oradan," demiştim. Cevabı çok ilginçti: "Kayınvalide güneye bakan dairede oturuyor. Isınmak için ona gidiyoruz!" "Enerji mimarlığı" adına utanç verici bu inanılmaz yanlış planlama biraz da, girip çıkması kolay olsun diye iki ya da dört yönde tüneller oluşturma mecburiyetinde olan tünel kalıp sisteminin dayatmasıdır. Bilinmiş ola.

Bir de Radon Var!
Gelelim Radon gazına. Akciğer kanserinin önemli bir nedenine. Amerika'da radon ölçülen arsalar iskana açılmaz bile. Ahşap evlerin, mecburen betonarme olan bodrum katlarında 24 saat çalışan hava fanlarına "radon tahliye cihazı" denir. Çünkü bu radyoaktif gaz, en çok betonla birlikte yapıya taşınır. Merak edenler, çekmece Nükleer Araştırma Enstitüsü'nün yaptığı ölçümlere ve ahşap evle beton ev arasında yüz katına ulaşan farklı bekarel değerlerine bir göz atsın.

Ayrıca, bina içi rutubetin, radon gazı salımını çoğalttığı bilimsel bir gerçektir. Bu yöntem, günümüzün rutubet ölçme tekniğidir artık. Radon ölçümü anormal seviyede ise bu değer, betonarmede korozyonun da yükseldiğini ifade eder. Yani Allah korusun ilk depremde çökme riskine işaret eder.

Daha Bitmedi, Şimdi de Manyetik Alan
Acaba sırf bu yüzden, Avrupa'da tünel kalıpla konut yapılmadığını, çünkü bu yapıların artık sağlık endişesi taşıdığının kabul edildiğini de biliyor musunuz?

Kalıpları tıkış tıkış dolduran, Faraday Kafesi gibi demir donatının, betonun içinden geçen 220 volt elektrik yüzünden bir bobin gibi davranarak manyetik alan oluşturduğunu, ilaveten içerideki manyetik yayına da perdeleyici bir etki yarattığını işittiniz mi? Genellikle "cep telefonum bu odada çekmiyor, balkona çıkmalıyım" demenizin nedeni bu perdelemedir.

Ayrıca bu yüzden evin içindeki, buzdolabı, çamaşır makinesi, televizyon, bilgisayar ve cep telefonu benzeri cihazlarla demir donatının etkileşime girdiğini ve yine evin dışına sarılmış bir bobin gibi davranarak ve cihazların yarattığı karmaşık manyetik alana ilave olarak; fuko akımları yani manyetik alan yarattığını, tüm bu manyetik kirlilikler yüzünden insanların hastalandığını, kansere kadar uzanan ciddi riskler doğduğunu işittiniz mi acaba. 2000 yılında bu konuda yazdığım iki makaleye göz atmanızı tavsiye ederim. Dileyenlere seve seve iletirim.

Bu konularda, herkesin çok iyi tanıdığı duayen bir inşaat mühendisi kardeşimden doğrulama aldığımı da eklemeliyim. Uzman mühendisimiz: "Evet bir günde bir katı çıkmak mümkün. Statik bir endişe de taşımıyor ve benzer teknikle yüzlerce proje yaptık. Ama bana sorarsan manyetik alandan ötürü 'sağlık endişesi taşıyor.' Ben de istemem böyle bir yapıda ve üstelik 19. katta oturmayı," diyerek son noktayı koyuyor. Avrupa'da kullanılmadığı gibi, Amerika'da da tünel kalıpla konut yapıldığını duymadığını söylüyor.

Her halde dünyanın en akıllısı biziz ki, kimsenin aklına gelmeyen bu ticari ve sözüm ona inşai kolaylığı yapılarımızın olmazsa olmaz tekniği ilan ettik.

Enerji Kullanımı
Geçtiğimiz günlerde, bu tarz yüksek binalardan tipik bir yerleşkenin 1.000 konutluk bölümünün teslim töreninde tesadüfen bulundum. Satış elemanlarına bu dairelerin ne kadar enerji tükettiğini sorduğumda yüzüme boş boş baktılar. "Ama herkese bir kombi hediye ediyoruz," dediler. Bundan büyük kötülük yapamazlardı! Doğal gaz bağımlılığımızı körükleyen, anlamsız bir fazla tüketim bundan daha iyi pompalanamazdı.

Sonunda, "karışanım olmasın" deyip sözüm ona özgürlük adına, bir "kombi cehennemi" yaratılmıştı. Ülkemiz doğal gaz batağına daha çok saplanırken, bu işten yegane karlı çıkanlar da kombi satan firmalar oldu. Her cihazın kapasitesi gerçek gereksinimin biraz daha üstünde idi ve toplu ısınmaya göre en az %30 ve üzerinde sarfiyatla ısınmayı sağlamaktaydı. Halbuki merkezi sistemlerde pay ölçerler kullanılarak, hatta bir adım daha ileri giderek kojenerasyon tesisleri ile bu işi çözmek çok daha kolay ve doğru olacaktı. Fakat onlar iftiharla, kombiyi hediye ettiklerini söylüyorlardı.

"Peki ne kadar olacak enerji bedeli?" dediğimde ise, "Bittiğinde belli olur!" diye harika bir yanıt aldım satış müdiresinden. Bu işin bir hesap sonucu önceden belli olacağından bile haberi yoktu. Aslında bu "şok" yanıtın nedeni çok basitti: Daha önce böyle bir soru soranla hiç ama hiç karşılaşmamıştı. "Enerji Mimarlığı" ilkeleri ile planlama ve uygulama yapılsa idi, koskoca binanın kendi enerjisini üretebileceğini söylemek ise çok abesti. Beni bir uzaylı sanabilirlerdi!

Yüksek Binalar ve Rüzgar
Doğada olmayan bir yükselti yarattığınızda, elbette doğal esintilerin yönünü de gücünü de etkilersiniz. Bu çok açık. Koskoca bina gövdesine çarptığında, bina yüksekliğinin 50 katına kadar uzayabilen mesafede rüzgarsız alan oluştuğu ve bina yüzeyi boyunca düşey hareket eğilimi gösteren rüzgarın, gökdelenin dibindeki insanları rahatsız edecek kuvvette türbülanslar yarattığı da bilinir. "Şehir Meteorolojisi" denilen bilim dalı, yerleşik alanlarda bu gibi etkileşimleri inceler.

Gökdelenler, rüzgar için mükemmel bir kapan görevi görür. Yere yakın rüzgarlara göre çok daha kuvvetli olan üst seviye rüzgarlarının önünü keserek aşağıya doğru yönlendirir ve bina yüzeyi yakınında arzu edilmeyen farklı bir sirkülasyona neden olur. Bu yeni oluşan rüzgarlar nedeniyle sakat kalan veya hayatını kaybeden insan sayısı tahmin bile edemeyeceğimiz kadar fazladır.

Yüksek blokların ve iki katlı villaların, hangi aklın ürünü olduğunu bilmediğim şekilde yan yana, dip dibe yerleştirilmelerinin sosyolojik sakıncalarını tahmin edersiniz mutlaka. Balkonundan bakarken, "Ah ben de o evde oturabilseydim!" diyen 18.kat sakinine karşılık. "Kim bunlar yahu beni tepeden izleyip duruyorlar, gözaltındayım sanki!" diyen müstakil ev sahibinin psikolojisini de tahmin edebilirsiniz.

Bu sosyal sorunları beşe katlayan meteorolojik sıkıntıları bir özetleyelim isterseniz. Yüksek yapılar yüzünden güneşin engellenmesi, küçük binaların daha çok aleyhine olmakla birlikte o koca binaların hiçbir güneşlenme hesabı yapılmadan mimarın keyfine göre dizilmeleri, kendi gölgeleri yüzünden yüksek bloklarda da güneş görmez daireler yaratmaktadır. Site dışındaki esintiyi o iki katlı eve ulaştırmayan ya da tam tersi, o koca engel yüzünden yaratılan türbülans içinde kalan villanın aşırı rüzgardan ya da nerede ise yatay yağan yağmurdan çektikleri ise cabası!

Yüksek binaların önlerini kapatması yüzünden, şehirlerin akciğerleri olarak adlandırılan hava koridorlarında sirkülasyonun bozulduğu, "yeni fakat olumsuz!" rüzgar yapılarının meydana geldiğini örnekler üzerinden görebilmek mümkündür. İstanbul'daki birçok site bu tip oluşumlara örnektir. Yanız İstanbul'da mı? Denize paralel sıra dağlar gibi apartmanlarla Allah vergisi meltemini kesen Antalya hiç mi suçsuz?

Bir gökdelenler mahallesinin, tüm kentin rüzgar rejimini bile etkileyebileceği artık kabul edilmiştir. Isıtan ve serinleten, hava kirliliğini engelleyen, bize oksijen taşıyan doğal esintilerin, yüksek yapılar engeline çarpacağını ve kent içi hava akımlarının yönünü etkileyeceğini artık uzmanlar çok iyi bilmektedir. Ama yanlış bir kentleşme politikasının yarattığı yapay çevrede yaşamaya ikna edilen insanlar henüz bunları bilmemektedir.

Güvenlik Endişesi
Sanıldığı gibi özgürlük arayışından çok, kabuğuna çekilip korunmak anlamındadır böyle sitelerde yaşam. Tek bir kapıdan girilen yüksek binalar da bu kabuk imajını fena halde desteklemektedir.

Bilen ve bilmeyenler için, uç noktada fakat gittikçe yaygınlaşan bir çok katlı örneğin matematiğine göz atalım birlikte. Bir katta sekiz daireden 30 kat, 240 adet daire eder. Bir aileyi ortalama 5 kişi kabul etsek, buyurun size 1.200 kişilik dikine bir mahalle ya da köy. 1.000 kişinin altında hiç değil. Çok sevimli değil mi? Bence artık her bloğa bir yönetici değil bir muhtar atamak gerek.

Zannediliyor ki, üç beş gökdelenin birbirleri ile nerede ise göz göze gelebilecek mesafelerde inşası, beraberinde emniyet, huzur ve güvenlik getirecek. Seçkici bir zihniyetle, aynı statü ve kültür seviyesinde oldukları zannedilen ve orada oturmayı tercih edenlerle kolayca komşuluk ilişkisi kurulabilecek. Yüzme havuzu, jimnastik salonu buluşmalarının tüm sosyal beklentileri tatmin edeceği zannedilecek. Alt kattaki komşu ile bile tanışamadan bu dünyadan gidilebileceği hiç akla gelmeyecek.

Neden sonra fark edilecektir ki bu çarpık, dikine komün yaşamı aslında sosyal ilişkileri beslememekte, tersine aileleri ve kişileri, çevre ile bir türlü aidiyet ilişkisi kuramadıkları yepyeni bir sosyal yalnızlığa itmektedir.

"Projesini ben yaptım" demekten anlaşılmaz bir gurur duyan şanlı mimarlarımızın, ortalama otuz katlardaki gökdelen dansına alışmak üzereydik. Çıtayı "kırk bir kere maşallah katına" taşıyan ve benimsenmesi umudu ile projeyi "benim" sözcüğü ile pekiştiren, aslında bu anlamsız yarışı fena halde kaşıyan bir inşaat devini ise kutlamamak mümkün değil.

Hele hele o binanın yerden 120 m yükseklikteki dairesinin metrekaresi 4.000 Liralar'da dolaşırken, o paraya bahçeli ve üstelik kendi enerjisinin tamamını üretebilen mükemmel bir ev sahibi olabilecek iken, ev kılığında bir direğin tepesine toplamda trilyonu katlayan bir bedel ödeyebilen mal sahibine ise madalya vermek az gelir. Allah her türlü sağlığını korusun!

Farklı yerlerden gelip buradaki, aslında kısıtlayıcı olan tek tip yaşamı tercih etmek ve bundan bir mutluluk tablosu beklemekle, farklı suçlardan düşüp girdikleri hapishanede, muhteşem bir etkinlik ve mutluluk bekleyenler arasında bence çok fark yoktur.

Çözüm Nedir?
Çoğunlukla tek ve iki katlı olmak üzere ve bir fazlasında asansör zorunluluğunun başladığı yani en fazla dört katlı bir yerleşke, elbette insani ve sosyal gereksinimlere çok daha kolaylıkla hizmet verebilecektir.

Türkiye'de kat ortalaması konutlarda altı katı aşmıyor. Geçiş döneminde, hemen vazgeçilemeyecek kentsel yoğunluklar ve TOKİ benzeri yaygın uygulamaların kötü alışkanlıkları dengeye kavuşana kadar, en çok sekiz katlı ama olabildiğince doğayı kendi kotuna taşıyabilmiş örneklerin ara çözüm olduğunu düşünüyorum.

Elbette tüm yapıların ama özellikle sekiz katlı olanların, ne birbirlerine ne de diğer yapılara gölge düşürmeyecek şekilde konuşlanmaları şart. Halihazırdaki yüksek blok yerleşkelerinin nerede ise tümünde en çok ihmal edilen iklimsel faktör de maalesef gölge hesabıdır.

Yön duygusuna sahip bir kentsel planlama ile yola çıkması gereken yatay ağırlıklı yerleşim; elbette kendisini güney-kuzey ilişkisine odaklamalı, doğu ve batı yönünün avantajlarını kullanmasını bilmelidir. Birbirine zıt iklimsel özelliklere sahip, örneğin, kuzey ve güney dairesi saçmalığına son verilmelidir. Bu yeni planlama, yani az katlı yatay gelişim; kimliksiz kulenizin cephe fotoğrafında kırmızı bir dairenin içine almadan tarif edemediğiniz evinizi, tanımlanabilir ölçeğe ve özdeşleşebileceğiniz insani bir yaşam ortamına taşır.

Hiç dert etmeyin, son zamanların moda paranoyası "güvenlik" yeni yerleşkenizde de kolaylıkla sağlanır. Allah korusun bir panik halinde, 30 katlı bir yapıdaki bini aşkın insanın mı, yoksa bahçeli ve az katlı düzende yaşayan aynı sayıda insanın mı hayatta kalma şansı vardır sizce? Bu soruyu kendinize sormalısınız. Üstelik çocuklarınız da büyükleriniz de, tırmanmak zorunda kalmadıkları yatay yaşamdan çok daha mutlu olurlar, çok daha sağlıklı ve huzurlu bir ömür sürerler.

Bu geçiş döneminde, şimdilik sekiz kata kadar kendimizi mecbur hissetsek bile, yine de sabun kalıbı gibi kütleler yerine, yatayda da komşuluk ilişkilerine, farklı kotlarda yeşil alanlara ve ortak mekanlara olanak veren bir doku tercih edilmelidir.

Birçok olumsuz örnekte, "müellifi kimdir?" merakımızın karşısına üzücüdür ki bildik isimler çıktı. Bir arsaya, mimarlıkta tecrübenin ve tanınmışlığın karşılığı olarak, sadece trafo binası yerleştirir gibi ve havuza bakmaktan başka endişesi olmayan blokları "en çok sayıda" yerleştirmek marifetini sergilemek utanç vericidir.

Ezcümle
Şimdi özellikle, meslekten ve inşaat sektöründen birileri bana çok kızacak. Çünkü temel alışkanlıklarına, doğru bildiklerine ve hatta ticari kazançlarına aykırı şeyleri su yüzüne çıkardık, gündeme taşıdık.

Vallahi umurumda değil. İnsanımızın sağlıklı ve güvenli yaşama bir an önce kavuşmasından başka beklentim yok. Hani bir söz vardır: "Benden söylemesi!"

Yani birisinin, olanları ve olacakları dile getirmesi gerekiyordu. Aslında doğruları birçok kimse biliyordu. Sadece, anlatmaya öncelikle soyunacaklardan biri olmak istedim. Elbette kimsenin hayatına ve tercihlerine karışmak mümkün değil. Genel bir farkındalık yaratılana kadar, böyle gelen bir süre daha böyle gidecektir.

Meslek dergiler ve bazı gazeteler, reklam endişesi ile basmaktan kaçınacaktır yazıyı. Fakat, elbette bir cesur yürek bulunacaktır bu bilgileri size ulaştıracak.

"Enerji ve ekoloji" ayrılmaz bir bütündür. Sadece bu konuları içeren altmışı bulan makalemi, boş vakitleriniz için bilgilerinize sunmaya hazırım. Bir mesaj atmanız yeterli.

Bu kavramlarının sözlük anlamını bildiği şüpheli, ya da kentsel planlama, mimari proje ve yapım sürecinde anlamsız ve gereksiz faktörler sanarak akla bile getirmeyen, ülkesine ve insanlığa karşı nasıl bir ihanet içinde olduğunun farkında olmayan meslektaşlarım da inşaat sektörünün kodamanları da artık düşünmelidirler. Hiçbir eksikleri yok! Araçsa araç, paraysa para, insansa insan, arsa ise arsa. İstediklerinde dünya pazarında liderliğe oynayabiliyorlar. Hiçbir bahaneleri yok. Bence büyük ölçüde "yanlış ürün" sonucu kendi yarattıkları konut krizinden şikayete de hiç hakları yok. Artık, mahmurluğu atmalıdırlar üzerlerinden.

Önce, "Başka Türkiye yok!" diyeceğim ama daha da ileri gideceğim: "Başka bir dünya yok!"

Maksadım yürekleri karartmak hiç değil. Sadece, yapılan yanlışlara dikkati çekmek. "Hizmet" dediğimiz şeyin dört duvar ve bir anahtar tesliminden ibaret olmadığını vurgulamaktır.

Müşterilerini bir şeyden anlamaz, salonun parkesi ile mutfağın fayansından başka şeyleri sorgulamaz sanan yapımcı firmalara bir çift sözüm var: Şuna eminim ki ekolojik öncelikli, atıklarını kendi bünyesinde çözebilen alçak katlı yeni yerleşim alanlarında, yapıların kendi enerjisini üretebildiğini, yani ısıtma, soğutma, aydınlatma ve havalandırmaya para ödenmeyeceğini, suyun en az %50 tasarrufla kullanabileceğini dile getirebilseler, uyanan ilgi ve talebe şaşacaklardır.

Örneğin, bu içerikte sekiz katlı bir binanın bile dört ayda bitirilebileceğini, yapılar betonarme kolon kiriş sistemi ile inşa edilse bile, tünel kalıptan vazgeçilmesi sonucu, tüm duvarların ahşap olabileceği, böylece klasik duvarlara göre onda dokuz hafiflik sağlanacağı ve bunun sonucu olarak deprem risklerinin azaltılacağını, 5 cm mantolama yapılan 20 cm'lik bir duvara göre yarı kalınlıkta bir ahşap duvarın %50 fazla ısıl geçirgenlik direncine sahip olduğunu, sadece kalınlık farkından kazanılan alanın ise aynı metrekarede, ilave bir çocuk odası edeceğini söylediklerinde çok şey değişecektir.

Elbette önce bunlara kendileri inanmalı, nasıl yapılacağını öğrenmeli ve sonra taahhütte bulunmalıdırlar. İşte o zaman bir mucize gerçekleşecektir. Kimse ev satamazken, kendi kapılarında kuyruklar oluştuğunu göreceklerdir.

Ayrıca, başlığımızı ilham aldığım ve gerçekten tıbbi adı "gökdelen sendromu" olan, kapalı yerde kalma korkusu, nefes darlığı, migren, tansiyon yükselmesi, psikolojik bozukluklar, yalnızlık korkusu gibi belirtilerle başlayarak intihar eğilimine kadar gidebilen süreci tetikleyen, hayatı çekilmez hale getiren yepyeni bir hastalığın da nedenidir baştan beri sözünü ettiğimiz göğü delme iddiasındaki yapılar. Yani bizdeki yanlış inşa sisteminin taşıdığı risklerin yanında, çok katlı olmanın bizzat kendisi de sağlığımızı tehdit etmektedir.

"30 kat da yetmez, yüksel ki yerin bu yer değildir!" diye düşünenlerin "41 kere maşallah"ı hak edeceklerini sanarak betonarmenin bilimsel sınırlarına doğru seyahate kalkışanların dikkatine!

Biri bana söylesin. Öyle ise nedir bu merakımız, her gün gazetelerde televizyonlarda boy gösteren, günahını örtmek için adını "residence" uydurması ile değiştirdiğimiz "kule tipi yaşam" özlemimiz? Yoksa böyle bir talebimiz yok da birileri bizi ikna etmeye mi çalışıyor; en kolay, en ucuz, en kısa zamanda bitiverdiği iddia edilen, tabii böylece kendilerince en karlı olan inşaat sistemine? Pek çabuk biterse, ki akıllı bir yatay yapılanma ile karşılaştırıldığında o da şüphelidir, yatırılan para da pek çabuk geri alınır onlara göre.

Halbuki biz orada acısı ve tatlısı ile bir ömür geçirecektik. Düşünmeye değmez mi?

5.08.2009

straw bale house construction-2

3.08.2009

gdo

YASAMA, YÜRÜTME, GENLERİME DOKUNMA!
Meclis, önümüzdeki yasama yılında gıda üretimiyle ilgili kritik bir karara imza atacak. Amerika başta olmak üzere birçok ülkede genetigiyle oynanarak üretilen ürünlerin iznini kapsayan yasa, Meclis kapısında. Bu tür ürünlerin Türkiye'de üretimine izin verilirse ciddi bir risk söz konusu.

Artık kestiğimiz domateslerin içi kan kırmızısı değil... Karpuzda kabak tadı mı var sanki? Hiçbir sebzenin meyvanın da eski tadı kalmadı... Salatamıza doğradığımız salatalığın ne kokusu var ne tadı... Meyveler hormon sayesinde büyüyor... Bu cümleleri etrafımızdaki insanlardan sıklıkla duyar olduk.

Peki, bir gün size doğradığınız domatesin, domates dışında genlere de sahip olduğunu söylerlerse ne yaparsınız? Örneğin balık geninden yapılmış bir domates! Bundan birkaç yıl sonra sadece domates yediğinizi düşünürken bile, aslında balık geni aktarılmış, yepyeni bir ürün tüketiyor olabilirsiniz!

Çünkü hazırlanan Ulusal Biyogüvenlik Yasa Tasarısı Meclis'ten geçerse genetiği değiştirilmiş ürünler artık Türk mutfağında da yerini alabilir! Türkiye Büyük Millet Meclisi, önümüzdeki yasama yılına işte bu tartışmalarla girecek.

Hazırlığı üç yıldır süren Ulusal Biyogüvenlik Yasa Tasarısı, Bakanlar Kurulu'nda imzaya açılarak Meclise gönderildi. Yakın bir zamanda Tarım, Orman ve Köy İşleri Komisyonu'nda görüşülecek olan tasarı, Meclis'in açılacağı hafta, Genel Kurul'un en önemli gündem maddesi. Tasarı henüz komisyona gelmedi ancak siyasiler ve sivil toplum örgütleri arasındaki tartışma şimdiden bir hayli hararetli. Nedeni ise Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar.

NURSEL DİLEK
Kaynak: Aksiyon 03.08.2009

straw bale house construction

2.07.2009

just live.....

16.06.2009

bamboooooo bikez!!!!....







* This is not just a cool bike. It is appropriate for everyday use and for racing. The vibration damping is a performance advantage on longer rides. Each frame is built to order and every frame is a unique. Tubes are selected for the weight of the rider. The geometry of the frame can be any of our usual geometries: Pro, Tri or Cross. Custom frames can also be made. Mountain Bike frames are now available.
* Details. The bike is made from Bamboo that has been smoked and heat treated to prevent splitting. Lugs are made of hemp fiber, for the all-natural look. The chainstays are available in carbon fiber for extra stiffness in the drivetrain.
* Finish. We coat the bamboo with a satin polyurethane to seal it up.
* Awards. Calfee Bamboo bikes have won awards for Best Road Bike, Best Off-Road Bike and Peoples' Choice Award at the North American Handmade Bicycle Show.
* A Calfee Bamboo bike won 1st place in the open class at the Great Western Bicycle Rally's Concourse d'Elegance show.
* If there were an award for "Bicycle with lowest carbon footprint" (least amount of carbon dioxide emissions in the production of the frame), this frame would win, hands down.

Bamboo Bike Features:

* Amazing Vibration Damping - Even better than Carbon fiber!
* High performance frame. Weighs from 4 to 6 pounds but has good stiffness.
* Crash tolerant. Bamboo is a lot of tougher than most people realize.
* 10 year warranty
* Looks cool! A work of art!

31.05.2009

Ekoloji ve İnşaat Sektörü

Son dönemde popüler toplu konut projelerinde sıklıkla dile getirilen kavramlar olarak karşımıza sürekli "ekoloji" ve "sürdürülebilirlik" çıkıyor. Büyük inşaat şirketleri her ne hikmetse bunları ve benzer ifadeleri kendi projelerinin reklamlarında çok kullanmaya başladılar. Ancak bu kavramları ne kadar anladıkları ya da kendi aralarındaki tartışmalarda nasıl yorumladıkları konusunda derin şüpheler içindeyim.

Geçmişe baktığımızda çevresel endişelerin bir grup uçuk! bilimadamının ortaya attığı kıyamet senaryolarıyla ortaya çıktığını görüyoruz. Buna göre dünya halkının bir kısmı yaşadığı ortamı ve kaynakları kullanırken kalıcı çevresel zararlara yolaçmaktadır. Bu aktivite sürekli hale gelirse susuzluktan ölebilir ya da sular altında kalabilir, açlıktan midemiz sırtımıza yapışabilir ya da büyük bir hortumun girdabında kaybolabiliriz. Tüm bu karamsar ve akıldışı kehanetlerin ortak noktası dünyanın doğal dengesini bozuyor olduğumuz gibi saçmasapan, ipe sapa gelmez bir anafikir etrafında buluşmaktadır. İnsanoğlu nasıl olur da iklimsel felaketlere yol açabilir ya da kendi kaynaklarını har vurup harman savurabilir ? Bunu kendimize nasıl yapabiliriz ? Bu bir intihar değil midir ?

Aslında tarih bize bir takım enteresan örnekler vermiyor değil. Teknolojik gelişmenin ve bu sayede insanların hayatını kolaylaştıracak aletleri tasarlamanın peşinde olması gereken "bilim adamı" çok değil 50 sene kadar önce, başarısı öldürdüğü insan sayısına göre hesaplanan nükleer başlıklı füzeleri icat etti. Bunun öncesinde birbirimizi daha iyi öldürmemiz için kuzeylinin biri dinamiti bulmuştu. Sanırım 20 sene öncede güneşin zararlı ışınlarını bizim için engelleyen ve kar amacı gütmeden çalışan bir tabakanın ortasında elbirliğiyle koca bir delik açtık. Daha geçen sene gözümüzün önünde ülkemizin gelmiş geçmiş en büyük inşaat projesinin gerçekleşmesi adına doğal sahilleri yokettiler ve deniz yaşamına zarar verdiler. Günümüzde de "Küresel Isınma" denilen bir sürecin içinde olduğumuzu farkettik. Bütün dünya ülkeleri ortak bir protokolle buna karşı önlem almaya karar verirken, insanlarının sualtında nefes alabileceğini zanneden birkaç devlet bu önlemleri almaya pek yanaşmadı. Bunlar sadece aklıma gelen ilk örnekler... Bunlar bize gösteriyor ki aslında insan çevresine ne yaptığının henüz çok farkında değil ya da gündelik hırsları yüzünden çok fazla önemsemiyor.

Başta bahsettiğimiz konuya dönecek olursak bir metropolün ortasında ya da kıyısında yükselecek hiçbir toplu konut inşaatının "ekolojik" olması mümkün değildir. Zaten şehir denilen yaşam ünitesi başlı başına yapay bir organizasyondur. İnsan denilen canlının ormandan çıktıktan sonra yaptığı çoğu aktivite doğal dengeyi bozduğu gibi konforumuz adına yarattığımız yeni ortamlar da doğa ile mücadele sonucunda ortaya çıkardığımız ürünlerdir. İnsan olarak, bu ekolojik problemlerin varlığından haberdar olmak ve kaynakların verimli kullanımı konusunda bilgi edinmek belki iyi bir başlangıç olabilir. Ancak bugün binlerce metreküp toprağın yerini değiştirerek ve özellikle büyük şehirlerin nefes aldığı doğal alanları tahrip ederek gerçekleştirilen alt-kentleşme projelerinin ekolojik kaygılar taşıdığını söylemek abesle iştigaldir. Bu projeler en iyi ihtimalle ekolojiye duyarlı bir sistemi binalarına monte edebilirler ama bu eylem bahsettiğimiz konularda ahkam kesmeleri için yeterli değildir. Çünkü çoğumuz biliyoruz ki inşaat sektörü bu kavramları zaten bir reklam aracı olarak kullanmaktadır. Daha önce karşımıza çıkan trajikomik proje tanıtımlarını herkes gördü ama az kişi bunlarının içinin boş olduğunu farketti. "Yeni bir yaşam doğuyor." "Merkeze 15 dakika." "İstanbul'un incisi" "Modern hayata merhaba!" ve şimdi "X Yapıdan Ekolojik Proje". Merkeze özel otomobilinizle 15 dakikada ulaşabilrisiniz. Böylece insanlar daha çok araba alabilir, egzost gazı yoğunluğu artabilir ve daha çok çevre tahribatı ile yeni yollar açılabilir. Binanın cephesine ahşap yapıştırınca hayatımızın modernleştiğini bir mimar olarak şaşkınlıkla izliyorum. Şehrin ücra bir köşesinde yaptığınız 1+1'lerle hangi makus talihli insan evladına yeni bir yaşam önerebiliyorsunuz? Donatı alanı olmayan yüksek yoğunluk vaadeden, salt rant amaçlı inşa edilen, birbirinin tekrarı olan projelerinize nasıl bu kavramsal arkaplanları monte edebiliyorsunuz? O ekolojik! binada oturacak olan Ayşe Teyze kağıt,plastik ve organik atıklarını ayırmadığı sürece isterseniz rüzgar santrali kurun toplu konutunuzun bir köşesine farketmez.

Ne uygulamacı, ne bina, ne kullanıcısı şehrin, modernliğin, sürdürülebilirliğin ve hatta yaşamanın ne olduğunu bilmiyor. Ama bu kavramlar artık inşaat şirketlerinin rantolojik satış politiklarının arasına çoktan girdi.En kötüsü de tüm bu kavramların müteahhitler tarafından reklam aracı olarak kullanılarak birer birer içinin boşaltılıyor olmasıdır. Şimdi sıra ekolojide...

Alper Çakıroğlu 31.05.2009

28.05.2009

EKOTURİZM NEDİR?




Ekoturizm, oldukça yeni bir kavram. İlk kez 1992 Rio Çevre Zirvesi'nde sürdürülebilir bir dünya ve çevre için kriterler ortaya konmuştu. Bu kriterler, turizme de uyarlanarak, çevreye zarar vermeden, ondan yararlanma yöntemlerinin geliştirilmesi ve tüm yerli halkların kültürlerini yoketmeden, onların turizm faaliyetlerinden yararlanmalarının sağlanması şeklinde özetlenmişti.
Günümüze kadar geçen süreç içinde, giderek "ekoturizm" kavramı ve tanımı benimsendi ve 2002 yılının Mayıs ayında, Kanada'nın Quebec kentinde, 133 ülkeden gelen 1100 delegenin katılımıyla yapılan "Dünya Ekoturizm Zirvesi"nde, tüm ülkelerin benimsediği ortak bir tanım saptandı. Buna göre ekoturizm, "yeryüzünün doğal kaynaklarının sürdürülebilirliğini güvence altına alan, bunun yanısıra yerel halkların ekonomik kalkınmasına destek olurken, sosyal ve kültürel bütünlüklerini koruyup gözeten bir yaklaşım ya da tavır" olarak benimsendi.
Bu kavramı benimseyen ülkelerin, doğal sonuç olarak benimsemeleri gereken prensipler ve uygulayacakları yöntemler ise şöyledir:

Ekoturizm politikaları geliştirmek ve planlama yapmak
Ekoturizm için kurallar geliştirmek
Ekoturizm alanında ürün geliştirmek, pazarlama ve tanıtım yapmak
Ekoturizmin getiri ve götürülerini ( maddi ve manevi ) izleyip saptamak

Ekoturizmde uyulması gereken kurallar

Yukarıdaki tanım uyarınca ekoturizm, herşeyden önce "çevre ve kültür değerlerinin sürdürülebilirliğini garanti altına alan, yerel halklara maddi yarar sağlayan turizm" olarak kavransa da, ağırlıklı faaliyet alanı olarak doğada yapılan turizm türlerini kapsamaktadır.
Buna göre, el değmemiş doğada yapılan tüm turizm çeşitleri, ekoturizmin kapsamına girmektedir. Ekoturizmin iki önemli kriterinden biri olan , "doğal çevrenin sürdürülebilirliği" ilkesine, bu doğa turlarında sıkı sıkıya uyulmalıdır.
Doğa turlarında seçilen rota, bu turlar için eğitilmiş uzman rehber kullanılması, turlarda mutlaka uyulması gereken kurallar, çok önemlidir. Gerek tur düzenleyen acentaların, gerekse tur katılımcılarının uyması gereken diğer kurallar ise şöyle özetlenebilir:
- Milli Park, Doğal koruma alanı,vb. ilan edilmiş bölgelerde, ilgili bakanlık ve kurumlarca konulmuş kurallara kesinlikle uymak, girilmesi ya da kamp yapılması yasak ya da kısıtlamalı bölgelerdeki yasaklara uymak,
- Gezilen veya kamp yapılan yerlerde belirlenmiş gezi rotaları varsa, bunlara kesinlikle uymak, tecrübeli doğa rehberinin uyarı ve yol göstericiliğine uymak
- Gezilen yerlerde flora ve faunaya asgari zarar verecek şekilde hareket etmek
- Gezi faaliyeti sırasında çevreye hiçbir şekilde atık bırakmamak, doğada silinemeyecek izler bırakmamak
- Özellikle nesli tehlikede bulunan hayvanların bulunduğu bölgelerde gürültü,vb. kirlilik yaratmamak
- Acentalar için: flora ve faunanın korunmasına özel önem verilen yerlerde gerek yıl içinde, gerekse uzun vadede tur rotalarını, koruma ilkelerini gözeterek, sık sık değiştirmek;yetkili resmi kurumlar tarafından doğa ve dağ rehberliği sertifikasyonu varsa, mutlaka sertifikalı rehberler kullanmak, eğer yoksa, doğa turları konusunda uzman kurum ve kişilerden eğitim almış tecrübeli rehberler kullanmak

Ekoturizmin ikinci önemli kriteri olan "yerel kültürlerin sürdürülebilirliği ve yerel halkların bu turizm faaliyetinden yarar sağlaması" ilkesi ise, iki önemli prensibi barındırıyor. Birincisi, ekoturizm faaliyetinin yapıldığı bölgenin yerel halkının, bu faaliyetten maddi bir pay alması.
Bunu sağlamak için öncelikle, uluslararası büyük tur operatörlerinden ziyade, ülke hatta bölge çapındaki daha küçük acentaların ekoturizm faaliyetinde yeralması arzu ediliyor. Bu acentaların, tur programlarını yaparken, olabildiğince tur gereksinimlerini bölgeden sağlamaları, bölgeye maddi yarar sağlanmasının önemli bir önkoşulu.
İkinci önemli prensip ise, bir bölgeye turizm aracılığıyla katkı sağlarken, maddi ve manevi kültür unsurlarının bozulmaması prensibi.
Otantik kültürlerin, ahlaki değerlerin bozulmadan yaşadığı bölgelerde, turist gruplarının bu değerlere saygılı davranması gerekiyor. ( kılık-kıyafet konusuna özen göstermek, dini ve ananevi değerlere saygılı davranmak, yerel yeme-içme-eğlenme,vd. geleneklere uyumlu davranmak ve mümkün olduğunca katılmak, vs. gibi )
Ayrıca maddi kültür eserlerine de saygılı davranmak, korumacılığı desteklemek, gerek turizm profesyoneli, gerekse tüketici olarak, yerel dokuyla uyuşmayan modern mimari ürünleri yerine, koruma altına alınmış otantik yapılarda hizmet veren konaklama tesislerini tercih etmek ve desteklemek gerekiyor.
Artık tüm dünyada bu çevreci tutumu benimseyen acentalar ve onların turları destek görüyor ve tercih ediliyor. Hatta bu anlayışla faaliyet gösteren acentalara, özel ödüller, belgeler veriliyor.
Gerçekten de, insanların tüm yeryüzünde birbiriyle buluşması, kaynaşması ve barış içinde bir arada bulunmasını sağlayan turizm hareketleri, ancak böylesi bir anlayışla, var olan değerlere zarar vermeden sürdürülebilir.

Türkiye'nin Ekoturizmdeki şansı ve bulunduğu nokta

Ülkemizin zengin coğrafyası ve doğal potansiyeli, doğa turizmi türleri açısın-dan büyük bir şanstır, ancak bilinçsizce davranılması sonucunda, hızla çevre de-ğerlerinin bozulması da kaçınılmaz olacaktır. Bu potansiyel tehlikeyi acilen görüp, doğa içinde yapılan tüm turizm türlerinde "çevreyle barışık" tarz ve yöntemleri benimsemeliyiz.
Ekoturizm kavramı Türkiye'de yeni tanınan bir kavram ve maalesef, resmi kurumlar bu turizm türünün sürdürülebilmesi için, gerekli düzenlemeleri yapmış değiller.
Bu konuda ilgili bakanlıkların ( Turizm, Orman, Çevre, Kültür ) acilen koordineli bir çalışmayla, ortak ve kesin kurallar ( ve gerekli yerde cezalar ) saptamaları, dağ ve doğa rehberliği için sertifikasyon programları geliştirip uygulamaya koymaları, ekoturizm bölgeleri ve rotaları saptanması, en öncelikli önlemlerdir.
Bunlarla paralel olarak ve daha uzun bir süreç boyunca da, hem turizm profesyonellerinin, hem de bölge halklarının, ekoturizm konusunda bilinçlendirilmeleri ve eğitilmeleri gelmelidir.
Özellikle ekoturizmden gelir sağlayacak olan bölge halklarının, sahibi ve bekçisi oldukları doğal ve kültürel zenginliklerin bilincine varmaları ve ancak bunları koruyarak, insanlığa ve kendilerine fayda sağlayacaklarını kavramaları gerekmektedir. Yerel yöneticilere ve bölge halklarına, ekoturizm tür ve çeşitleri ve yöntemleri hakkında eğitim, kurs ve brifingler verilmeli, kendilerinin de ürün ve eko-konaklama imkanları geliştirmesi için destek sağlanmalıdır.
Turizme erken açılmış bazı kıyı bölgelerimiz hariç, henüz ülkemizin pek çok bölgesinde doğa bozulmamış ve bakirdir ve özellikle endemik türler, flora ve fauna konusunda dünyada eşine az rastlanır bir zenginlik vardır. Buna sosyo-kültürel değerler de eklenince, Türkiye, ekoturizm konusunda potansiyel bir cennettir. Bu potansiyeli değerlendirip geliştirmek, hepimizin görevidir.

Çim üretimi

Artık bahçelerimizde her yerde çim alan olmadan olmuyor. Özellikle metropollerde yaşayanların hemen hemen bir çoğunun evinin bahçesi çim alan ve bitkilerle doludur. Bu yüzden çime olan talep artmış ve üretimi çok genişlemiştir.

Üretimi yapılan çimin, tohum çeşidi üretim, nakliye, uygulama, uygulama öncesi ve sonrası yapılan ve yapılması gereken konular hususunda her türlü bilgi verilir.
Sakarya ovası, merkez Adliye Köyü, Sakarya nehri kenarında yapılmaktadır. Sulama suyu olarak, toprak havuzlarda dinlendirilmiş filtre edilmiş tarıma uygun su kullanılmaktadır. Yüksek olan PH bitkinin istediği seviyeye (ortalama 6) düşürülmüş, her türlü toprak tahlilleri yaptırılarak üretim izni alındıktan sonra üretime geçilmiştir.
Çeşit seçimi rast gele yapılmamış olup, üretim alanında çeşitlere ait deneme parselleri ekilerek, çeşitlerin performansları takip edildi. (sıcağa, soğuğa ve hastalıklara) dayanıklı çeşitler seçilerek bunların da birbirine uyumuna dikkat edilerek yapılan karışımla üretime geçildi.
Tarla ve toprak seçimi ile başlayıp, tarla hazırlığı devamında iyi bir tohum ekimi ile devam edildi kontrollü bir çıkış sağlandı.Yaprak biçimi, gübreleme, silindir çekme gibi işlemler titizlikle yapıldı.
İlgili bir yer hazırlığı titiz ve düzenli bir uygulama yapıldığı zaman her yerde aynı güzelliği ve zarifliği devam edecektir.

27.05.2009

Low Budget Private House Design in Czech Republic by Archteam Architect

Czech based firm ARCHTEAM has designed a low budget private house design. Most of the homes of customers ARCHTEAM have limited budgets, for small or standard construction. In general, when designing a house did not have funds for comprehensive programs, and financial condition is usually a significant, but those limits do not limit economic architecture.







The ARCHTEAM tend to build small and standard houses with simple layouts which can be modified and adapted in the future in view of new requirements. Most of their work based on open inner spaces, bounded by the outer wall and only divided by parts of the load bearing structure.

Via. Photography by Esther Havlová

24.05.2009

ZERO ENERGY HOUSE




There are green houses and then there green houses. Zoka Zola’s Zero Energy House which is currently being designed for a space on Adams street in Chicago, is as green as it gets. When it is completed, the 3 story, single-family home will be completely self-sufficient: consuming zero energy except for that which is generated on-site with solar panels and wind turbines.

For most run-of-the-mills homes, solar and wind energy would not be enough to power a single-family house. The Zero Energy house, however, has been specifically designed to maximize light, heat and energy intake in the way it is positioned in relation to the sun, wind and landscaped elements like trees. Architect Zoka Zola has specifically mapped out the location of the sun (and corresponding shade) at various points during the year to ensure that the Zero Energy House is always energy efficient, wind rain, or shine.

In summer, the operable windows allow cross ventilation. The tree in the south garden shades the house from the sun. In winter, warm sunlight floods the shallow rooms through large south-facing windows, heating the exposed concrete interior walls, creating a thermal mass which will warm the building throughout the night.

The building is surrounded by plants to help insulate it from the heat and cold. The building’s exterior is draped with ivy, while mosses, herbs and grasses covers the building’s roofs. The accessible green roof encourages bio-diversity and will absorb water runoff, while insulating the interior and protecting the roof from thermal shock and ultra violet deterioration.

The architect says “We would like this building to be an inspiration to other homeowners and developers in urban environments.”

Count me inspired.

straw house

23.05.2009

Green Home Construction & Asbestos Removal




In the home design and construction world, there are many additional responsibilities home owners have. Highly regarded throughout the 20th century, asbestos was the pinnacle of building materials, containing flame resistant and durable qualities that industries sought out. Fueling many aspects of life in the United States, environmental sustainability is on the minds of citizens and those involved in construction in many states.

Potential home buyers, designers or those involved in construction should be aware that homes may contain asbestos and other obsolete methods of construction. This isn’t to make you worried because asbestos exposure is easily prevented by taking simple precautions. There are now many green Eco-friendly design alternatives that replace the need for harmful asbestos and can reduce annual energy costs in the home.

If you locate asbestos in the home, you shouldn’t panic. Most asbestos that is in good condition does not pose any health risks. Most experts suggest leaving it undisturbed until an inspector can determine the legitimacy of concerns. Asbestos still regularly appears in roof shingles, dry wall, attic insulation, popcorn ceilings, joint compounds and electrical wires.

Frequent exposure to airborne asbestos fibers may lead to the development of peritoneal mesothelioma, a rare but severe form of asbestos lung cancer. Manufacturers of asbestos were aware of its toxic qualities, but repressed any evidence that demonstrated that. The amount of asbestos incidents has lead to mesothelioma lawyer firms fighting for victim rights. Thousands of workers, citizens and military personnel were wrongfully exposed as a result of the asbestos scandal. This has become known as one of the more formidable cover-ups that took place in the 20th century.

Green: Better for Your Health and Your Pocket

Most people are unaware to the fact that Eco-friendly products can cut energy costs by 25 to 35 % per year. Many cities in the U.S. have created lumberyards which re-store where you can purchase recycled building materials that are authentically strong and inexpensive. Rather than expensive and mal-treated wood, interior walls can be made from steel and concrete, avoiding many of the problems associated with asbestos and other insulation methods. Green alternatives to asbestos include the use of cotton fiber, lcynene foam and cellulose.

Cotton fiber is also becoming a favorite insulation method. Made from recycled batted material, it is then treated to be fireproof. Water based spray polyurethane foam, Icynene, is a healthy insulation which contains no toxic components. These new environmentally-sustainable alternatives create healthier, quieter and more energy efficient homes in the 21st century.

Joe Lederman is the Awareness Coordinator at the Mesothelioma Cancer Center. (www.asbestos.com)

22.05.2009

Son Kumsal

'Ekolojik kıyamet'

Yeryüzündeki 'canlı' ve 'cansız' dediğimiz 30 milyar sistem her gün atık bırakıyor. Ozan tabakası deliniyor, buzullar eriyor. İnsanlarla hayvanlar arasında korkunç bir savaş başladı. Yeni virüsler, bakteriler ortaya çıkacak.

Derya Sazak: BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, küresel ısınmayı BM'nin öncelikli konusu ilan etti. Dünya bir "ekolojik felaket"e gidiyor. Yıllardır, "ekolojik ekonomiye geçilmesini" savunan ve "Türkiye doğasını kaybediyor" diye feryat eden bir akademisyen olarak yakın geleceği nasıl görüyorsunuz?

Barbaros Çetin: Gezegenin biyolojik sisteminin artık dayanma gücü kalmadı! Dünyanın nüfusu yaklaşık 6.5-7 milyar, buna 3-4 milyar dolayındaki hayvanlar alemini de eklediğimizde kabaca 10 milyar canlı ediyor. Sanayideki fabrikalar, otomobil, uçak gibi ulaşım araçlarını da sayarsak 30 milyar "canlı", "cansız" dediğimiz sistem her gün katı, sıvı, gaz halinde atık bırakıyor, gezegene. Bu da dünyayı kirletiyor.

15-20 yıl önce bu sorunları bölgesel düzeyde konuşuyorduk, şimdi küresel ölçekte tartışıyoruz. Dünya ekonomisinin sınırlarını belirleyen güneş enerjisi ve biyosentez. Yani doğanın tüm ekolojik gücü. Bu güç, insan nüfusunun hızla artışı ve buna paralel olarak genişleyen yerleşim nedeniyle tükeniyor.

Kutuplardaki erime artık yeryüzünde iklimin seyrini değiştirmeye başladı. Çünkü gezegenin ekolojik sistemi bu kadar atığı kaldıramıyor.

Ozon tabakasında delinme
"Ozon tabakasındaki delinme" tartışması gündemden kalktı mı? Son dönemde daha çok küresel ısınma konuşuluyor...

Devam ediyor, ozon tabakası delindi. Klorlu karbonlar, azot oksitler ve karbondioksit gazlarının ozon tabakasının delinmesine yol açtığı ispatlandı. Ozon tabakası farklı yerlerde delinebiliyor. Örneğin 2, 3 ay önce Arjantin'in bir kasabasında ozon tabakasındaki delinme nedeniyle ultraviyole ışınların en fazla etkisi altında olduğu ispatlandı. Kutuplar hızla eriyor.

Dünyanın ısısı 2 derece daha artarsa felaket bekleniyor...

Güneşten aldığımız enerji kutup bölgelerine yayılarak geliyor. Okyanuslardaki sıcak soğuk su akıntıları, rüzgâr hareketleri bu ısıdan etkileniyor. İklim bilimciler bu yıl İzlanda'da beklenen hava hareketlerinin yaşanmadığını açıkladılar.
Bu sene kış olmadı. Yağış da almadı Anadolu. Ayaş, Beypazarı civarında 10 tarladan 7'sinde buğdaylar kurumuş halde.

Biyolojik ritim bozuldu
Meyve ağaçları erken çiçek açtı ama havaların tekrar soğumasıyla çiçeklerini döktü. İklim değişikliğinin bedeli...

İklim değişikliği hem kültürel bitkilerin hem de doğal bitkilerin biyolojik ritmini bozdu. Malatya'da bunu yaşadık. Çukurova'da yılda 3 defa ürün alınır. Bu sene buğdayı üç defa ekmek zorunda kaldılar. Çünkü 2006'nın sonbaharında Türkiye'de hava ve toprak soğumadı. Doğu Akdeniz bölgesinden de hava patlamaları, ani seller oldu, buğday çürüdü. Her bitkinin kendi biyolojik düzeni var. Aşırı nüfus ve kirlenme doğanın düzenini bozuyor. İklimi kontrol edemiyoruz, bu durumda Anadolu'da artık büyük tarım fabrikaları kurmak zorunda kalacağız.

Doğal Hayatı Koruma Vakfı, Türkiye'nin su kaynaklarının tükenmekte olduğunu açıkladı. Nereye gidiyoruz?

Kaos olacak. Ankara çevresinde artık derelerden ırmaklardan çekilecek kum kalmadı. Kaçkarlar'da bir araştırma yaptık Karadeniz otoyolu dağ eko sistemine büyük zarar veriyor. Dağları parçalıyor, oradan çıkan büyük kayalarla denizi dolduruyorsunuz. Deniz bunu affetmeyecek.

Mezardaki ceset çürümüyor
Isınma sonucu, yumurtlama dönemleri kayan hayvan türleri değişiyormuş.

Kanada'da ispatlandı; o güzelim alabalıkların cinsiyet değiştirmesinin sebebi ne çıktı biliyor musunuz? Doğum kontrol haplarının kalıntıları, doğal alanlara, nehirlere karışıyor. Atıklar balıklara zarar veriyor.

Başka bir örnek; son 3-4 yıldır Avrupa'daki bazı mezarlıklarda insan cesetleri çürümüyor. Çünkü Avrupa sanayi devrimi geçirdi, aşırı kirlendi ve uzun yıllar hep konserve, koruyucu gıda yapıyor. Dolayısıyla insan kimyasallarla, koruyucularla kendini mumyaladı. Vücuduna onlar birikti, atamıyor. Çürümüyor, şimdi insan cesetleri...

İnsanlar çürümemeye başladıysa gezegenin biyolojik yapısı ölen diğer bitkileri hayvanları nasıl çevirecek? Biyolojik çevrim olmazsa dünya ölü bataklığına dönüşecek.

Korku filmi gibi... Karanlığa gidiyoruz.

Ekolojik kıyamet de diyebiliriz. Sorunun yüzde 90'ı insan kaynaklı. Bu kadar açgözlülüğe doğa yetmiyor. Bir biyolog olarak global çöküşün eşiğinde olduğumuzu görüyorum. 21. yüzyılda insan kendini "teknolojik maymun"a çevirdi. İstanbul'da yakında araçlar trafiğe çıkamayacak, kent ulaşımı kilitlendi. Yağışlar azaldı. Su yetmiyor.
Teknoloji çift taraflı bıçak gibi, artık olumsuz tarafı ağır basıyor.

Kaçkarlar'da buzul erimesi
Kaçkarlar'da durum ne? Küresel ısınmanın etkisi başladı mı? Türkiye'nin en zengin bitki türüne sahip dağları koruyabilsek...
Küresel ısınmanın Türkiye'deki yansıdığı noktalardan biri Kaçkarlar. 3500-3800 metrelere kadar 3 yıldır Kaçkarlar'ın bütün her yerini taradık. 3000 metredeki yaylalardan birinde çalışırken 80 yaşındaki bir köylü vatandaşımız geldi. Merak etmiş bizleri. Ona da sorduk "Doğada değişiklik var mı?" diye. "İki senedir musluklardan yeşil yosunlar akmaya başladığını" söyledi.

Bizim tespitlerimiz de aynı yönde: Kaçkarlar'da yıllar hiç erimeyen buzul son 2 senedir erimeye başlamış.

İsrail'den doğa casusları
Bitki türlerini tehdit ediyor mu ısınma?
Kaçkarlar'daki başka bir tehlikeden söz edeyim. Binlerce İsrailli turist geliyor. Her 10 kişiden 3'ü "doğa casusu." Hacettepe'den genç bir asistan grubu bu durumu belirlemiş ve börtü böcekleri toplarken, jandarmaya teslim etmişler.

İsrail, dünyanın en büyük gen laboratuarlarına sahip. ABD'deki Silikon Vadisi gibi bilim vadisi var İsrail'de. Yabani çiçeklerin bir kısmını çiçekçilik alanında kültüre alıyorlar.

Yeryüzünde en önemli casusluk alanlarının başında son 20 yıldır "doğa casusluğu" geliyor. Çünkü bu kadar hızlı kirlenmenin karşısında insanlığın yeni gen, "yabani gen" kaynaklarına ihtiyacı var.

Kaçkarlar'daki canlı türlerini korumanın yasal önlemi nedir?
Orası Milli Park. Ormancıların koruması altında. Yaylalarda insanlar birbirinden uzak, vahşi doğada yaşıyorlar. Her yere de orman mühendisi dikemezsiniz. Denetimi gümrüklerde yapmak lazım. Bırakın yaban hayatı korumayı bizde "doğa bilimleri müzesi" yok. İngiltere'de bir müzede 60 botanikçi çalışıyor.

Kyoto'ya imza sorunu
Kyoto Protokolü'ne imza atmayan ülkeler arasında Türkiye de var.

Türkiye Kyoto'yu imzalamalı. Ama ekonomik gücü yok. Borç batağındayız.

ABD de imzalamıyor.

İşine gelmiyor. Amerika'da dev bir sanayi var ve atmosfere salınan gazların yüzde 35'ini çıkarıyor. Ekonomik refahı sürdürmek için doğayı sömürmeye devam ediyorlar. Oysa başka dünya yok.

Ekolojik savaşlara hazır olmalıyız. Su savaşları Türkiye için de bir tehdit.

Kesinlikle. Türkiye'de kanserden ölümlere bakın, Çernobil'den sonra Karadeniz bölgesinde vakalar arttı. Yatağan'da baca gazları ve asit yağmuru nedeniyle ölüyor canlılar. O bölgedeki ormanların yüzde 70'i yok oldu.

Kirleten ödeyecek
Kurtuluş nasıl olacak?

İnsanlarımızı daha bilinçli kılarak. Hızla yenilenebilir enerji kaynaklarına dönmek zorundayız. Karbon yüksekliği global ısınmaya neden oluyor. Bazı ülkeler karbon vergisi koymaya başladı. İngiltere gelecek yıl karbon kartı çıkaracak, kişisel kart.
Belediyelerin aldığı atık su vergisi gibi. Havayı kirleten de ödeyecek.

Yıllık, belli bir standardın miktarın üzerine çıkarsanız. Çıkmazsanız tam tersi, teşvik alacaksınız. Örneğin Belçika'nın bazı belediyelerinde doğayla uyumlu yaşamanın karşılığında 200, 300 euro destek alıyorsunuz

Ankara'da tropik papağanlar yaşıyor
Ankara'da havanın ısınması nedeniyle, tropik papağanlar açık havada yaşamaya başlamışlar? Fotoğraflarını çekmişsiniz.

Papağanları son on yıldır Tandoğan'da fakültemizin bahçesinde görmeye başladık. Yurtdışından kaçak olarak getirilmiş, yetkililer bunu alıp salmışlar doğaya. Fen Fakültesi, Anıtkabir ve Çiftlik bölgesi arasında kendilerine bir ekolojik yaşama koridoru kurmuşlar ki on yıldır kaybolmuyorlar. İki gün önce çekilen fotoğrafları getirdim.

Çevre sorunlarının ağırlaştığı Türkiye'de neden bir yeşiller partisi yok? Partilerin de fazla duyarlı oldukları söylenemez.

Yeşiller artık marjinal bir hareket değil. Almanya ve İsveç'te nükleer santrallar kapatılıyor. Paris'teki iklim zirvesinde artık termik santral yapılmayacağı kararı çıktı.

Türkiye'de ise hükümet birkaç ay önce kömüre dayalı yeni santrallar kurulacağını ilan etti. Hem AB üyesi olmak istiyoruz hem de Avrupa ve BM çerçevesinde alınan kararlara ters düşüyoruz. Çelişkiye bakın.

Daha az enerji tüketerek yaşamayı öğreneceğiz.

Tasarruf yapacağız. Doğayla barışacağız. Global ısınmanın sonuçlarının yeterince farkında değiliz. Örneğin keneler çoğaldı. Piknik alanlarında veya ağılların olduğu yerlerde insanları öldürmeye başladı. Gezegende insanlar ve hayvanlar âlemi arasında korkunç bir savaş var. Yeni virüsler, bakteriler, hastalıklar ortaya çıkacak.

Kimdir?
Prof. Barbaros Çetin, 1981'de Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü'nden mezun oldu. Doktora tezini İsveç'te tamamladı. 1987 -1990 arasında İsveç Bilim Enstitüsü'nün ve İsveç Bilim Akademisi (NOBEL) burslarıyla Almanya, Finlandiya ve İskoçya'da botanik çalışmaları yaptı. 1988'de Antalya Köprülü Kanyon'da topladığı bir karayosun örneği özgün bir tür olarak dünya kataloğuna alındı. 1989'da İsveç Bilim Akademisi'nce Çevre ve Doğa Koruma Ödülü verildi.
1990'da doçent oldu. 2000 yılında profesör unvanı aldı. 2001 -2004 yılları arasında Ankara Üniversitesi'nde Botanik Anabilim Dalı Başkanlığı yaptı. Prof. Çetin çok sayıda bilimsel yayın ve çevre ödülü sahibi.

Tarih: 26 Mart 2007 Kaynak: Milliyet Yazan: Derya Sazak